maandag 04 februari 2019

Optimistische 1852 Lezing over oplossingen voor klimaatverandering

Woensdag 30 januari 2019 vond voor het 4de jaar de 1852 Lezing en de uitreiking van de Cruquius Penning plaats in het FOX Theater in Hoofddorp. Met de 1852 Lezing wil de gemeente Haarlemmermeer aan het begin van het nieuwe jaar vernieuwende kennis uitwisselen, successen vieren en de schijnwerper richten op duurzame daadkracht en ondernemerschap. Chad Frischmann had een hoopgevende boodschap toen hij de 1852 Lezing uitsprak. “We hebben wel degelijk oplossingen om de opwarming van de aarde tegen te gaan.” Tijdens deze bijeenkomst reikte burgemeester Onno Hoes de Cruquius Penning uit aan Koos van den Berg, advocaat in de Urgendazaak, voor zijn inzet voor het klimaat. Staar je niet blind op de problemen, maar kijk met een oplossingsgerichte blik naar de toekomst. Dat hield Frischmann zijn publiek voor in het FOX Theater op PARK 20|20 in Hoofddorp. Frischmann is directeur van Drawdown,  een internationaal onderzoeksproject dat honderd maatregelen heeft geformuleerd om de opwarming van de aarde tegen te gaan. Stuk voor stuk zijn ze onderzocht en doorgerekend op effectiviteit, uitvoerbaarheid en kosten. De dag voor de lezing had Frischmann de maatregelen aangeboden aan staatsecretaris Stientje van Veldhoven.  

Jaarlijks
De 1852 Lezing komt jaarlijks terug. Met de lezing en de uitreiking van de Cruquius Penning zet de gemeente Haarlemmermeer pioniers op het gebied van de circulaire samenleving in de schijnwerpers. 

Win-win-win-win-situatie 
Frischmann ging tijdens de lezing in op de top 20-maatregelen. Deels gaan die over duurzame energie, maar deels ook over heel andere zaken. Op nummer 1 staat aanpassing van koelsystemen, zoals airconditioners en koelkasten. Andere oplossingen zijn voedselverspilling tegengaan, (veel) minder vlees eten en op een duurzame manier landbouw bedrijven. Veel van die maatregen leveren volgens Frischman ook een heleboel andere voordelen op: voor onze gezondheid, veiligheid, welzijn en welvaart. “Een win-win-win-win-situatie.” Een boek hierover ligt in het Nederlands vertaald in de winkels. 

Bekijk de film van het uitspreken van de 1852 Lezing door Chad Frischmann.

Grote stappen maken
De boodschap van Frischman was duidelijk: we moeten aan de slag. Diezelfde aansporing deed burgemeester Onno Hoes wat betreft de verduurzaming van Haarlemmermeer. “We hebben haast. We zetten kleine stapjes, waar we grote stappen moeten zetten.” Hij benadrukte het belang van samenwerking tussen publieke en private partijen om de rigoureuze keuzes te kunnen maken die nodig zijn. Dan is er een mooie toekomst in het verschiet. “Een langetermijnvisie maken waarin vliegtuigen geluidloos en emissieloos over onze polder glijden is nu nog een droom, maar wordt werkelijkheid.” Ook bedankte hij oud-wethouder John Nederstigt die aan de wieg stond van de 1852-lezing.

Bekijk de film van de openingstoespraak van de burgemeester.

‘Overheid heeft zorgplicht’
André van den Berg, commercieel directeur van Schiphol en lid van het Comité van Aanbeveling van de 1852 Lezing, vertelde dat de Nederlandse luchtvaartsector hard werkt om schoner en stiller te worden, maar dat er nog een weg te gaan is. Ook merkte hij op dat de sector flink onder vuur ligt vanuit de samenleving, maar dat tegelijk de vraag naar vliegen enorm is gestegen. “Dat is een paradox. We moeten als burgers ook kritisch kijken hoe verantwoordelijk we ons zelf gedragen.” Thomas Rau, voorzitter van het Comité van Aanbeveling, ging in op de rol van de overheid en de zorgplicht die zij heeft. “De overheid moet doen wat nodig is om het langetermijn-welzijn van haar burgers te bevorderen.”  

Kansen voor landbouw
De winnaar van de Cruquius Penning 2018, Marc van Rijsselberghe, vertelde dat hij zeker kansen ziet voor zilte landbouw in Haarlemmermeer. “Er zijn zo’n duizend zoute kwellen in de polder waardoor het zoute water omhoog komt.” Haarlemmermeer is niet de enige plek die met verzilting te maken heeft, wereldwijd is dit een groeiend probleem. Rijsselberghe kweekt op zijn Zilt Proefbedrijf Texel met succes gewassen die wel tegen zout kunnen. Zijn organisatie is inmiddels betrokken bij projecten in een groot aantal landen. Trots toonde hij foto’s van lachende boeren in Kenia die hun wortelopbrengst sinds vorig jaar hebben zien verdubbelen. 

Uitreiking Penning
Aan het eind van de middag kreeg Koos van den Berg de Cruquius Penning uit handen van burgemeester Onno Hoes. Als advocaat van Urgenda won hij de klimaat-rechtszaak tegen de staat, zowel bij de rechtbank als in hoger beroep. Juryvoorzitter Thomas Rau legde uit dat Van den Berg de Penning niet zozeer kreeg omdat hij die zaak had gewonnen, maar omdat hij hem had aangespannen. “Jij hebt de overheid gewezen op haar zorgplicht.” In zijn dankwoord ging Van den Berg in op de kritiek dat de rechters met deze uitspraak op de stoel van de overheid zijn gaan zitten. Daar is hij het vanzelfsprekend niet mee eens. “Ook de staat moet zich fatsoenlijk gedragen. En als de staat dat niet doet, dan is dat onrecht. Op basis van de feiten en de rechtsregels konden de rechters dan ook niet anders dan tot deze uitspraak komen.”

Toespraak Koos van den Berg (pdf)
Bekijk de film met de uitreiking van de Cruquius Penning aan Koos van den Berg en aansluitend zijn toespraak. Er is ook een filmportret van Koos van den Berg.

Silla is in de war 
De presentatie was dit jaar in handen van journalist en fotograaf Sacha de Boer. Zij is zich zeer betrokken bij het onderwerp.  Op haar foto’s staan plekken op aarde waar de gevolgen van klimaatverandering voelbaar zijn, zoals het woongebied van de Inuit in Canada. “De Inuit vertelden mij dat Silla in de war is. Silla is ‘het weer’, maar betekent ook ‘alles wat ademt’ en ‘ik’. Dus als Silla in de war is, zijn ze allemaal in de war.” 

Bekijk de film van gehele bijeenkomst (1852 Lezing en uitreiking penning) door burgemeester Onno Hoes, juryvoorzitter Thomas Rau, André van den Berg (Schiphol), Marc van Rijsselberghe (Zilt proefbedrijf Texel), Chad Frischmann (Drawdawn) en advocaat Koos van den Berg. 

Voor meer informatie: www.haarlemmermeergemeente.nl