vrijdag 09 maart 2018

C-Beta biedt ruimte voor experimenten met circulaire economie

C-Beta heeft de plaats ingenomen van de Circular Expo in Hoeve De Vogel in Hoofddorp. Het wordt uitgebreid tot het gehele gebied rondom de Hoeve, in totaal ruim 2 hectare. De komende tien jaar is het dé plek voor experimenten met de circulaire economie. Belangrijkste huurder is opnieuw de ondernemer Guido Braam. Hij gaat ervoor zorgen dat de oude boerderij ook in de 21ste eeuw helemaal bij de tijd is. "Een NEMO voor de circulaire economie zou fantastisch zijn."

De opening van C-Beta is op 29 maart. Guido Braam licht graag toe waar deze naam vandaan komt: "De C staat voor circulariteit, beta staat voor testversie, dus C-Beta. Het is een ontmoetings- en evenementenplek, maar er kan ook gewoon worden gewerkt. De projectorganisatie Schiphol Trade Park (STP), eigenaar en verhuurder, breidt het aantal werkplekken in het voorhuis van de hoeve uit. De laptop kan er dus worden opengeklapt. De horeca wordt verzorgd door Pepijn Rijks van Parkcafé Groen." Het gebied rondom C-Beta, gelegen aan de Rijnlanderweg 916, wordt de komende jaren verder ontwikkeld tot een locatie voor nationale en internationale circulaire bedrijven, als onderdeel van de duurzame ontwikkelingen binnen de Metropoolregio Amsterdam (MRA).

Regio
De prijs voor het idee van de experimenteerplek komt wat Guido Braam betreft meerdere personen toe: wethouder Adam Elzakalai (Economische Zaken), Alex Tuinstra, programmamanager Duurzaam van de gemeente en Dick van der Harst, projectdirecteur van Schiphol Trade Park. "We gingen ons opnieuw verdiepen en kwamen terecht op de regio. De afgelopen jaren heb ik met veel mensen uit Haarlemmermeer kennisgemaakt. Ze vertelden over de drooglegging in 1852 en het Cruquius Gemaal. De oude dame Hoeve De Vogel is zelf 123 jaar oud, dat is niet eens zo lang na de ontpoldering. Die heeft zien gebeuren dat Haarlemmermeer het kloppend hart van Nederland werd. Laten we dat koesteren en mooi dat de boerderij blijft."

Horizon
C-Beta’s voorganger, de Circular Expo, startte in 2016. Dat was een etalage van wat Nederland allemaal kan op het gebied van circulariteit. Guido Braam: "We richtten ons op het binnen- en buitenland en op het bedrijfsleven en de overheid. De afspraak was dat we dit anderhalf jaar zouden doen. Met zo'n korte horizon hebben we een programma gedraaid om circulariteit bekend te maken. We kregen iets meer dan zo’n 16.500 duizend bezoekers uit zo’n 50 landen. We onderschatten weleens wat de impact daarvan is."

Kaart
Bij de start was de circulaire economie nog niet zo´n bekend begrip als nu. Guido Braam: "De opdracht was Nederland met een campagne en met de Expo op de kaart te zetten. Het klinkt misschien wat onbescheiden, maar ik vind dat het goed is gelukt. Onze naam reikt ver, ook letterlijk. Iemand die naar een congres in Zuid-Amerika was geweest, vertelde dat daar werd gesproken over de circulaire hotspot in Haarlemmermeer. Als Nederlanders waren we er dus vroeg bij. Het staat nu goed op de kaart en daar mogen we best trots op zijn. De Expo heeft enorm eraan meegeholpen."

Voorbeelden
In de buitenruimte en in de boerderij zelf komen tal van voorbeelden van de circulaire economie zoals een laad-lantaarnpaal voor elektrische auto’s. Guido Braam: "Nu gebeurt dit nog vaak met speciaal hiervoor geplaatste laadpalen die niet overal even mooi staan. Door lantaarnpalen aan te passen met een laadsnoer kunnen elektrische auto’s veel makkelijker aan energie komen, immers lantaarnpalen staan overal."

'Licht-als-service'
Het interieur van C-Beta wordt verlicht via het principe van licht-als-service. Verlichtingsarmaturen en de lampen worden na gebruik niet meer weggegooid, maar hergebruikt. Het principe is dat een bedrijf alleen betaalt voor het licht en niet voor de lampen. Philips is eigenaar van de verlichting en zorgt ervoor dat deze tijdig wordt gerepareerd of vervangen als deze stuk is. Guido Braam: "En het mooie: omdat circulaire verlichting langer mee gaat, een tweede leven krijgt én veel energie bespaart, is de ondernemer veel voordeliger uit."

'Product as a service'
In de gevels zijn twee grote puien van zwart staal en glas geplaatst van puienbouwer ODS. Dit bedrijf biedt deze samen met RS Metaal Hoofddorp B.V. aan als een service ('product as a service'). Dit volgens de regels van de circulaire economie. De puien hebben elders in het land al een keer dienst gedaan.

Iotspot-concept
Duurzame kantoormeubelenfabrikant Drentea komt erbij met het iotspot-concept: via een app kun je zien of een bureau of vergaderruimte beschikbaar is. Via PayperUse wordt maandelijks voor het gebruik betaald. Guido Braam: "Allemaal heel mooie ontwikkelingen." Zo stikt het van de voorbeelden en dat is ook precies de bedoeling. "Overigens lopen we nu ook zelf tegen allerlei implementatieproblemen aan die bedrijven ook hebben, dus dat is allemaal heel leerzaam."

Permanente tijdelijkheid
De oude boerderij blijkt in de praktijk geen gemakkelijk pand. "Het was niet eenvoudig om het ook op duurzame wijze te verwarmen. Door de enorme januaristorm liep het dak schade op. We moeten er dus continue goed voor zorgen. Ik ben dan ook heel blij dat we nu met een langere horizon kunnen kijken. Want anderhalf jaar lang probeer je je goed neer te zetten en af te ronden. De komende tien jaar hebben we permanente tijdelijkheid, zo heb ik het genoemd. Eerst hadden we veel bewustwording nodig en het ontdekken van nuances. Nu maken we echt de stap van pilot naar opschaling. Dan moet je je handen vuil maken en met de poten in de klei. Het is natuurlijk best pittig, dat ervaar ik elke dag. Voordeel is wel dat Haarlemmermeerders pioniers zijn. Zij zitten niet vast in strakke patronen en zijn erg flexibel. Soms onderschatten de mensen die hier wonen dat, denk ik weleens."

Kloppend hart
Guido Braam’s taak is vooral de circulaire economie op te schalen en met startende ondernemers en MKB-bedrijven tot circulaire voorbeelden te komen. Daarmee wordt nu de eerste stap gezet. "We moeten er met z’n allen naar toegroeien, je moet letterlijk de dijk over. Straks komen hier een brede boulevard en een Green Data Center, de grond wordt nu al bewerkt. Er moeten niet alleen gebouwen staan, er hoort ook een organisch kloppend hart bij: C-Beta. Door de verbouwing en door de bestaande exposanten die zijn gebleven, hebben we de mogelijkheid meer te doen. Bovendien is er een uitgebreider team van medewerkers waarmee we meer kunnen neerzetten."

Uitvindersplein
Het allerliefst wil Guido Braam voor C-Beta een 'NEMO van de circulaire economie'. "Zover zijn we nog niet, zeg ik er voor alle duidelijkheid bij. Dat we niet alleen voor bedrijven, organisaties en overheden evenementen organiseren en experimenten laten zien. Ik zou het te gek vinden als we een soort uitvindersplein creëren. En dat mensen met de circulaire economie aan de slag kunnen en daarvan leren. We moeten het, ook vanwege de beperkte financiën, stapje voor stapje neerzetten. Maar we zitten wel dichtbij."

Educatie
Op het gebied van educatie zou Guido Braam meer willen doen. "Kinderen meenemen in wat circulaire economie is, en waarom het belangrijk is. Met mijn kinderen was ik bij ProDemos, een lab in Den Haag over democratie. Ik leer ervan hoe dat wordt aangepakt. Ouders zouden van vrijdag tot en met zondag met hun kinderen in C-Beta terecht moeten kunnen, lekker op de fiets. Terwijl zij een kop koffie drinken volgen de kinderen bijvoorbeeld een reparatieworkshop. Of ze doen proefjes wat er gebeurt als je afval gaat scheiden, dat lijkt me heel erg leuk."

Versnellingshuis
De uitspraak van de Sociaal Economische Raad dat er een fysieke locatie moet komen voor het Versnellingshuis, inspireerde Guido Braam. Kansrijke, bedrijfseconomische initiatieven die een steuntje nodig hebben, krijgen een publiekprivate stimulans. "Daar zou ik C-Beta wel een mooie plek voor vinden." 

Wat is circulair werken?
Een bloeiende, circulaire economie is een economie waarin welvaart samengaat met een gezonde, sociale samenleving waarin we geen schade toebrengen aan onze woon, werk- en leefomgeving. En daar werken we hard aan. In het huidige economisch stelsel wordt er geproduceerd, geconsumeerd en vervolgens grotendeels weggegooid wat leidt tot afval. In een circulaire economie wordt afval gezien als grondstof voor nieuwe producten. Dit zorgt ervoor dat de vraag naar nieuwe grondstoffen daalt en milieuvervuiling wordt beperkt. Zo werken we in Haarlemmermeer bijvoorbeeld aan het op gang brengen van circulair inkopen, het sluiten van regionale grondstofketens en het opzetten van een materialen-marktplaats.